به طور کلی جرایم منافی عفت در قوانین ایران به مواردی اشاره دارند که عفت و پاکدامنی افراد را به خطر میاندازند.مطابق با ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری انجام هر گونه تعقیب و تحقیق در جرائم منافی عفت ممنوع است و پرسش از هیچ فردی در این خصوص مجاز نیست، مگر در مواردی که جرم در مرئی و منظر عام واقع شده و یا دارای شاکی یا به عنف یا سازمان یافته باشد که در این صورت، تعقیب و تحقیق فقط در محدوده شکایت و یا اوضاع و احوال مشهود توسط مقام قضائی انجام میشود.
جرائم منافی عفت به جهت تعرض به حیات مادی و معنوی انسانها از اهمیت خاصی برخوردار است.در راستای مبارزه با این جرایم،جامع بودن ادله اثبات نقش به سزائی ایفا می نماید.
مقنن در قانون تعریفی از جرایم منافی عفت ذکر نکرده است و حتی ضابطه و معیار خاص قانونی نیز ارائه ننموده است.در نتیجه عناصر دقیق تشکیل دهنده این نوع جرم ها مشخص نیست.
در ادامه، به توضیحات بیشتری درباره چند مصداق جرایم منافی عفت میپردازیم:
تعریف عفت و جرایم منافی عفت:
عفت به معنای پاکدامنی، پارسایی و پرهیزکاری از محرمات، بهخصوص از شهوتهای حرام است.
جرایم منافی عفت شامل رفتارهایی است که منافی عفت و پاکدامنی افراد را به خطر میاندازد. این جرایم میتوانند جنسی یا غیرجنسی باشند.
مصادیق جرایم منافی عفت:
در قانون مجازات اسلامی، چهار دسته از جرایم منافی عفت وجود دارد:
مساحقه: رابطه جنسی بین دو زن
لواط: رابطه جنسی نامشروع بین دو مرد
زنا: رابطه جنسی نامشروع بین زن و مرد
قوادی: رساندن زن و مرد نامحرم به یکدیگر به منظور ارتکاب عمل منافی عفت
مجازات جرایم منافی عفت:
مجازاتها بر اساس نوع جرم و شرایط مختلف متفاوت است. در برخی موارد، مجازاتها ممکن است شامل حبس، جریمه یا حتی اعدام باشد.
به طور کلی، رسیدگی به جرایم منافی عفت نیازمند تخصص و تسلط به قوانین و مقررات است. قضاوت در این زمینه نیازمند دانش بنیان و تجربه است تا به حفاظت جامعه از مفاسد کمک کند.
مساحقه چیست؟
ممکن است برای شما سوال شود که کلمه مساحقه به چه معنا است، مساحقه در لغت به معنی مالیدن و کوبیدن است و در اصطلاح به رابطه جنسی بین زنان مساحقه گویند.
در بعضی کشورها قوانین متفاوتی برای روابط جنسی وجود دارد، در برخی کشورها آزادی روابط تا جایی پیش رفته است که حتی اگر دو شخص همجنس با هم رابطه داشته باشند قانون از آنها حمایت میکند و از نظر حقوقی قوانینی برای آنها تنظیم کردهاند.
در دین اسلام رابطهای که بین دو فرد همجنس میباشد را قبیح و ناپسند میدانند، در قانون اسلام برای این افراد مجازات در نظر گرفته شده است.
طبق ماده ۲۳۹ قانون مجازات اسلامی حکم چنین افرادی صد ضربه شلاق حدی است. شلاق حدی یعنی اینکه چنانچه مساحقه ثابت شود در این شرایط امکان هیچگونه تخفیف در مجازات وجود ندارد و طبق قانون مجازات اعمال میشود.
نکتهای که لازم است بدانید این است که در حد مساحقه و اعمال مجازات آن تفاوتی بین فاعل و مفعول، مسلمان و غیر مسلمان، عنف و غیر عنف و غیره وجود ندارد. مسئلهای که حائز اهمیت است این است که بدانید در شرایطی که مساحقه سه بار تکرار شود و هر دفعه حد بر مرتکب جاری شود بار چهارم مجازات آن شخص اعدام است.
نحوه اثبات مساحقه
به دو روش میتوان مساحقه را ثابت کرد:
اقرار
برای این که مساحقه با این روش اثبات شود، کسی که مرتکب این جرم شده است باید در حضور قاضی چهار بار به جرمی که مرتکب شده است اعتراف کند، در این صورت مجازاتی که برای او در نظر گرفته میشود صد ضربه شلاق حدی است اما چنانچه آن شخص کمتر از چهار بار اقرار به این کار کند، حد او ۳۱ تا ۷۴ شلاق بنا بر تشخیص قاضی صادر کننده حکم خواهد بود.
شهادت
برای این که مساحقه با شهادت اثبات گردد لازم است که چهار مرد که تمامی شرایط شاهد بودن را دارند شهادت بدهند که این عمل را با چشمان خود و حضوری دیدهاند. قانونگذار برای جلوگیری از شهادتهای دروغین شروط سختی را برای شاهدین در نظر گرفته است.
یکی از این شروط این است که هر چهار شاهد باید مرد باشند و یا سه شاهد مرد و دو شاهد زن به صورت پی در پی و بدون فاصله زمانی از هم شهادت دهند، اگر که غیر از این باشد جرم اثبات نشده و کسی که به عنوان شاهد در دادگاه حاضر شده است مجازات میشود و مجازاتش ۸۰ ضربه شلاق است.
اگر کسانی که به عنوان شاهد در دادگاه حاضر میشوند در مورد خصوصیات شهادت به مشکل بخورند و حرف آنها یکی نباشد در این شرایط جرم اثبات نمیشود و شهود محکوم به ۸۰ ضربه شلاق خواهند شد.
شرط دیگری که وجود دارد این است که شهود آن اتفاق را با چشمان خود دیده باشند در غیر این صورت شهادت آنها پذیرفته نمیشود.
لواط چیست؟
عمل لواط به معنی رابطه جنسی میان دو مرد می باشد.از آن جایی عمل لواط در اسلام عقوبت اخروی شدیدی به همراه دارد ، نوعی جرم تلقی شده است و قانون گذار ما با توجه به شرع آن را جرم انگاری کرده است . معنا و مفهوم این جرم در قانون مجازات اسلامی تعریف شده است .
در ماده 233 این قانون آمده است که : " لواط عبارت است از دخول اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در دبر انسان مذکر دیگر " . با توجه به این ماده ، می توان گفت برای اینکه جرم لواط صورت بگیرد باید اندام تناسلی یک مرد به اندازه ختنه گاه وارد مقعد مرد دیگر شود .
کسی که اقدام به دخول آلت تناسلی خود در دبر دیگری می نماید را تحت عنوان فاعل لواط و شخصی که این عمل با او انجام شده است را اصطلاحا مفعول لواط می نامند .
مجازات لواط چیست؟
مجازات لواط برای فاعل از این قرار است: مجازات حدی لواط به عنف برای فاعل لواط در صورتی که مفعول لواط از انجام این کار اکراه داشته و لواط ، تجاوز جنسی به حساب بیاید ، یا اینکه فاعل لواط خودش همسری داشته باشد که بتواند با او رابطه جنسی داشته باشد ، اعدام است . در غیر این صورت ، حد او صد ضربه شلاق خواهد بود .“
مجازات لواط برای مفعول به شرح زیر است: مجازات حدی لواط برای مفعول در هر صورت وجود یا عدم وجود احصان یعنی چه همسر داشته باشد چه نداشته باشد اعدام است اما استثناء آن زمانی است که او برای این عمل اکراه داشته باشد و به او تجاوز جنسی شده باشد.
زنا چیست؟
زنا به نزدیکی بین زن و مرد شامل آمیزش جنسی از طریق واژن یا مقعد در شرایطی که بین آن دو عُلقه زوجیت نباشد گفته میشود. یعنی آلت مرد در واژن یا مقعد زن داخل گردد. اگر نزدیکی و دخول صورت نگیرد، به آن زنا نمیگویند؛ بنابراین هر چند لمس یا دیدن بدن نامحرم، در اسلام حرام است اما حکم زنا را ندارد و حد زنا جاری نمیشود.
انواع زنا بر اساس قانون:
مجازات زنا با توجه به انواع رابطه نا مشروعی که بین زن و مرد رخ میدهد؛ میتواند متفاوت باشد که در ادامه بیان میشود:
زنای محصنه و فرد محصن: در صورتی که رابطه جنسی بین زن و مردی رخ بدهد که یکی از آنها یا هر دو آنها متاهل باشد، این دو فرد مرتکب جرم زنا از نوع محصنه یا محصن شده است. اگر زن متاهل باشد و به این جرم مرتکب شود به او محصنه میگویند و در صورتی که مرد متاهل باشد و مرتکب این عمل نادرست شود، از او به عنوان محصن یاد میکنند. توجه داشته باشید که این افراد باید با همسرانشان بدون هیچ مانعی رابطه جنسی داشته باشند اما به هر حال باز هم مرتکب عمل شنیع زنا شدهاند.
رابطه جنسی با افراد محارم: محارم شامل افرادی است که به صورت سببی و نسبی رابطه خویشاوندی با شخص دیگری دارد. اگر محارم با یکدیگر رابطه جنسی داشته باشند بر اساس قانون مرتکب جرم شدهاند و بر اساس قانون مجازات میشوند.
تجاوز و زنا به عنف: در صورتی که مردی با زنی رابطه جنسی برقرار کند و این رابطه با زور و اجبار مرد بوده است و یا اینکه زن در هوشیاری کامل نبوده است یا فردی نابالغ بوده است، حکم زنای به عنف را دارد. این نوع زنا مجازات جداگانهای دارد که در ادامه بیشتر درباره مجازات آن صحبت میکنیم.
زنای افراد غیر محصنه: اگر رابطه جنسی بین دو فرد که هر دوی آنها مجرد است اتفاق بیافتاد زنا از نوع غیر محصنه تحقق پیدا میکند. تفاوتی که این نوع زنا با زنای محصنه دارد این است که هر دو زن و مرد مجرد هستند و زن یا شوهری ندارند. اگر یکی از این افراد متاهل باشد به مجازات دیگری محکوم میشود.
مجازات زنا در قانون و شرع:
دادگاه با توجه به نوع رابطه نامشروع جنسی بین زن و مرد اقدام به صدور مجازات مناسب آن میکند که میتواند شامل موارد زیر باشد:
در صورتی که رابطه جنسی بین یک زن متاهل با یک مرد متاهل اتفاق افتاده باشد و تمامی شرایط زنا نیز ثابت شده باشد حکم هردو سنگسار است. باید توجه کنید که اثبات این نوع زنا بسیار سخت است و نیاز است که شرایطی محقق شود برای مثال باید ۴ مرد عاقل و بالغ شهادت دهند که با چشمان خودشان انجام این عمل را دیدهاند. از این نوع زنا همان طور که بیان شد به رابطه نا مشروع محصن و محصنه هم یاد میشود. توجه کنید که مرد متاهل اگر همسرش در کنار او باشد و میتوانسته با او رابطه جنسی داشته باشد اما مرتکب این عمل شنیع شده باشد، سنگسار میشود.
اگر دو فردی که هر دو غیر محصنه یا مجرد هستند مرتکب زنا شده باشند به مجازات صد ضربه شلاق محکوم میشوند. نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که اگر مرد به دلیل دور بودن همسرش و یا بیماری او، مرتکب زنا با زنی شود، برای او مجازات زنای غیر محصنه وجود دارد یعنی به صد ضربه شلاق محکوم میشود.
در صورتی که زنا تا سه بار اتفاق بیافتد و هر سه بار هر دو مجازات شده باشند ولی برای چهارم دوباره رابطه جنسی نامشروع محقق شود به مجازات اعدام محکوم میشوند.
زنای به عنف همانطور که بیان شد نوع دیگری از زناست که حکم آن اعدام است.
در رابطه با زنای محارم نیز مجازات فردی که با زور با یکی از محارم خویش زنا انجام داده است اعدام است و فرد دیگری که تحت فشار و اجبار بوده است مجازاتی ندارد اما در صورتی که هر دوی آنها به زنا رضایت داشته باشند هر دو به مجازات رابطه نامشروع که همان اعدام است محکوم خواهند شد.
قوادی چیست؟
قانون مجازات اسلامی در ماده ی 242 قوادی را به این صورت تعریف نموده است:
قوادی عبارت از به هم رساندن دو یا چند نفر برای زنا یا لواط است.
لغت قواد در فرهنگ معین به معنای کسی است که واسطه شهوت رانی دیگران است. در فرهنگ دهخدا هم قیادت به معنای رهبری، راهبری و دلالی محبت آمده است و شخصی را که این عمل را انجام دهد، قواد می نامند.
طبق تعریف این ماده، قوادی یعنی واسطه گری بین دو یا چند نفر برای عمل زنا و یا لواط. البته این واسطه گری می تواند در ازاء دریافت مبلغی پول باشد و یا اصلا پولی رد و بدل نشود.
تبصره ۱- حد قوادی منوط به تحقق زنا یا لواط است و در غیر این صورت، عامل مستوجب تعزیر مقرر در ماده ۲۴۴ این قانون است؛ در نتیجه جرم قوادی، مقید به تحقق نتیجه می باشد.
تبصره۲- در قوادی، تکرار عمل، شرط تحقق جرم نیست؛ فلذا قوادی، جرمی ساده و آنی است.
مجازات قوادی:
ماده ۲۴۳ ق.م.ا مصوب ۱۳۹2 حد قوادی برای مرد، هفتادو پنج ضربه شلاق است و برای بار دوم علاوه بر هفتاد و پنج ضربه شلاق به عنوان حد، به تبعید تا یک سال نیز محکوم می شود که مدت آن را قاضی مشخص می کند و برای زن حتی در صورت ارتکاب مجدد فقط هفتادوپنج ضربه شلاق است.مضاف بر اینکه خفیف ترین حد شرعی، مربوط به عنوان قوادی بوده که مستوجب ۷۵ ضربه شلاق است.
ماده ۲۴۴ ق.م.ا مصوب ۱۳۹۲اگرچه به استناد تبصره ۲ ماده۲۲۱، درمورد جرم زنا هرگاه طرفین یا یکی ازآنها نابالغ باشند، زنا محقق است، لکن کسی که دو یا چند نابالغ را برای زنا یا لواط به هم برساند قواد محسوب نشده و مستوجب حد نیست؛ لکن به سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و حبس درجه شش محکوم می شود.