در دیاری دور، مردی به نام بهرام بود که به خاطر دانش و عدالتش در میان مردم شهرت داشت. او یک بازرگان موفق بود و همیشه به دنبال راههایی برای کمک به دیگران میگشت. روزی، بهرام تصمیم گرفت که بخشی از ثروت خود را به یکی از دوستان قدیمیاش به نام کوروش قرض دهد تا او بتواند تجارت خود را گسترش دهد.
کوروش، که از این لطف بهرام بسیار خرسند شده بود، قول داد که پول را در موعد مقرر بازپرداخت کند. اما زمان گذشت و کوروش نه تنها پول را بازنگرداند، بلکه از شهر نیز ناپدید شد. بهرام، که از این بیوفایی بسیار دلگیر شده بود، تصمیم گرفت که به دنبال حق خود برود.
او به دنبال یک وکیل معتمد رفت و با او مشورت کرد. وکیل که از شهرت بهرام آگاه بود، قبول کرد که به او کمک کند. آنها با همکاری یکدیگر شروع به جمعآوری اسناد و مدارک کردند و دعوی مطالبه وجه را در دادگاه مطرح کردند.
در طول دادرسی، بهرام و وکیلش با چالشهای بسیاری روبرو شدند، اما با استفاده از دانش و تجربهی خود توانستند اثبات کنند که کوروش نه تنها پول را بازپرداخت نکرده، بلکه قصد فرار با آن را داشته است. دادگاه با توجه به شواهد ارائه شده، حکم به بازپرداخت کامل وجه به بهرام داد و کوروش را به پرداخت خسارت محکوم کرد.
در اکثر مواقع مشورت با وکیل دادگستری کاربلد و معتمد می تواند از ورود ضرر های مالی به شما جلوگیری نموده و یا احتمال موفقیت شما را در دعاوی احتمالی بالا برده و با پیش بینی خسارات احتمالی برای شما راهکار های بهتری را به کارگیرد.یکی از روش های کلاهبرداری های سفید آن است که افراد ثروت شما را به روش هایی که جرم نیست از قبیل قرض یا فروش کالا به غیر قیمت واقعی بدست آورده و پس ازکسب منفعت از پول شما و صرف هزینه های مختلف توسط شما آن را بعد از گذشت مدتی به شما باز میگردانند به همین جهت، بهترین راهکار قبل از هر اقدامی مشورت با وکیل دادگستری در همه امور مالی و غیرمالی است.در ادامه به نکات حقوقی دعوای مطالبه وجه که می تواند منشا های مختلفی داشته باشد می پردازیم.
مطالبه وجه
پر تکرارترین دعوا در دادگاه های حقوقی ایران، دعوای مطالبه وجه است. طرح این دعوا ممکن است مستند به اسنادی باشد و یا این ادعا با شهادت فرد یا افرادی قابل اثبات باشد. بدیهی است در صورتی که از ابتدا دعوای مطالبه وجه مستند به اسناد مثبته باشد، در صورتی که نسبت به اصالت آنها خللی وارد نشود، اخذ رای موافق با ادعای خواهان، محتمل تر است.
در زمینهی مطالبه وجه، دادخواستهای مختلف وجود دارد که به مهمترین آنها اشاره می شود:
دادخواست مطالبه وجه خسارت اگر فرد یا شرکتی به شما خسارت وارده کرده باشد و به هر دلیلی باید جبران خسارت را پرداخت کند. در نظر داشته باشید در این موارد بهتر است از خسارات وارد شده، مستند سازی کنید تا دادخواست مطالبه وجه شما، متکی به دلایل قوی باشد. ورود خسارت ممکن است ناشی از قرارداد یا بدون وجود قرارداد باشد. برای مثال اگر فردی با پرتاب یک شی به سمت شیشه پنجره منزل شما، سبب ورود خسارت شده است. در این فرض قراردادی بین شما و شخص خاطی وجود ندارد. با اینحال با اثبات ورود خسارت از سمت ایشان، شما می توانید وجهی را مطالبه کنید.
دادخواست مطالبه وجه خسارت قراردادی در هر قراردادی اصولا بندی پیش بینی شده است که به موجب آن، اگر یکی از طرفین به مفاد تعهدات خود عمل ننماید، ملزم به جبران خسارت وارده به طرف مقابل خواهد بود. این نوع خسارت را خسارت قراردادی و یا گاهی وجه التزام می دانند.
دادخواست مطالبه وجه چک: با افزایش حجم معاملات و خریدهای اعتباری، گردش چک در میان مردم بالاتر رفته است و به تبع آن دعاوی مطرح شده در این حوزه نیز بیشتر از قبل است. وضع قوانین جدید برای حمایت از دارندگان چک های صیادی، سبب شده است روند پرونده سرعت بیشتری بگیرد. به این ترتیب، برای مطالبه وجه ناشی از چک، جلسه رسیدگی تشکیل نخواهد شد. پرونده مستقیما به واحد اجرای احکام ارجاع داده می شود. البته در نظر داشته باشید، در این موارد باید مکررا به واحد مربوطه مراجعه داشته باشید. هرچند در ظاهر امر، به نظر می رسد از حضور وکیل بی نیاز خواهید بوداما نباید از یاد ببرید که افراد برای کتمان اموال خود راههای مختلفی را در پیش خواهند گرفت. وکیل مطالبه وجه، با بررسی شرایط مندرج در چک و پیگیری های لازم و مستمر یاری رسان شما در این موارد خواهد بود.
نکات مهم در دعوی مطالبه وجه :
۱-دعوی مطالبه وجه جزء دعاوی مالی و حقوقی محسوب شده و طرح این دعوی مستلزم پرداخت هزینه دادرسی می باشد که متناسب با میزان وجه مورد مطالبه تعیین می گردد که میزان آن در حال حاضر ۵/۳ درصد ارزش خواسته وجه مورد مطالبه در مرحله بدوی می باشد. قابل ذکر است که این هزینه در مرحله تجدیدنظر ۵/۴ درصد است.
۲-همزمان با طرح دعوی ، می توان خواسته مطالبه خسارت تأخیر تأدیه را نیز مطرح نمود. منظور از خسارت تأخیر تأدیه، خسارت وارد شده به طرف مقابل به دلیل عدم انجام تعهد در موعد مقرر می باشد و به بیان سادهتر مطالبه وجه به نرخ روز است. نکته حائز اهمیت در مطالبه خسارت تأخیر تأدیه آن است که خواهان میبایست ثابت نماید که وجه را در موعد مقرر مطالبه نموده و خوانده یا بدهکار در آن تاریخ از پرداخت آن استنکاف ورزیده است که بهترین راه اثبات این ادعا ارسال اظهارنامه توسط خواهان در موعد مقرر و مطالبه مبلغ می باشد.
۳-خواهان در دعوی مطالبه وجه می تواند به میزان طلب خود اموال خوانده را توقیف نماید. این امر هم می تواند قبل از طرح دعوی مطالبه وجه صورت بگیرد و هم بعد از طرح دعوی.
الف- توقیف اموال بدهکار قبل از طرح دعوی مطالبه وجه:
طلبکار می تواند با تقدیم دادخواست تأمین خواسته ضمن پرداخت تأمین مناسب (مبلغ توسط دادگاه و با توجه به میزان وجه مورد مطالبه تعیین می گردد) قبل از طرح دعوی مطالبه وجه و جلوگیری از تضییع حقوق خود، اموال بدهکار را توقیف نماید.
ب- توقیف اموال بدهکار بعد از طرح دعوی مطالبه وجه:
این مورد نیز به دو روش می تواند محقق شود؛ اولین مورد اینکه قبل از رسیدگی به پرونده و صدور رأی و به عنوان تامین خواسته از دادگاه رسیدگی کننده خواسته شود که بدین منظور دادگاه با بررسی ادله و مستندات ابرازی خواهان، با تعیین تأمین مناسب نسبت به صدور دستور موقت مبنی بر توقیف اموال خوانده متناسب با وجه مطالبه شده اقدام می نماید و مورد دوم اینکه خواهان پس از رسیدگی و قطعیت حکم صادره و در مرحله اجرا می تواند به میزان طلب خود اموال خوانده را توقیف نموده و در صورت عدم پرداخت وجه از سوی خوانده یا بدهکار، اجرای احکام مربوطه از محل اموال توقیفی طلب خواهان را پرداخت می نماید.
۴- چنانچه خوانده در دعوی مطروحه با صدور حکم قطعی محکوم به پرداخت وجه شود و توانایی پرداخت نداشته باشد، می تواند با تقدیم دادخواست اعسار، تقسیط مبلغ محکومیت را تقاضا نماید.
مدارک لازم برای دادخواست مطالبه وجه
برای تهیه دادخواست مطالبه وجه در دادگاه، باید مدارک و اسناد اثبات کننده ادعای خود را همراه با متن دادخواست ارائه کنید. در زیر لیستی از مدارک معمولاً مورد نیاز برای دادخواست مطالبه وجه آورده شده است:
قرارداد یا توافقنامه: این مدرک باید شامل شرایط و جزئیات مربوط به مطالبه وجه باشد.
فاکتورها یا صورتحسابها: اسنادی که مبالغ مطالبه شده را نشان دهند.
اسناد بانکی: اگر پرداختهای قبلی از طریق حساب بانکی انجام شده است، باید اسناد مربوط به این پرداختها وارد شود.
پیام یا ایمیل تبادل شده: اگر تبادل پیامها یا ایمیلها درباره مطالبه وجه صورت گرفته است، ممکن است نیاز به ارائه آنها داشته باشید.
شهود و اقرار ها : هرگونه شواهد، اقرارنامه یا مدارک دیگری که موجب تقویت دلایل مطالبه وجه شما میشوند.
هرگونه سند یا مدرک دیگر: بسته به شرایط خاص و موضوع قرارداد، ممکن است نیاز به تهیه و ارائه مدارک دیگر نیز داشته باشید.
همانطور که شرح داده شد، دعوای مطالبه وجه، انواع مختلفی دارد.مستندات این دعوا نیز مختلف است. همچنین با توجه به مبلغ درخواستی، مرجع صالح به رسیدگی نیز متفاوت خواهد بود. بنابراین پیچیدگی های موجود در این نوع دعاوی، حضور یک وکیل متخصص را اجتناب ناپذیر می کند. هر چند ممکن است اینطور به نظر برسد که صرف داشتن مدرک اثبات کننده بدهی، می تواند دعوا را حل کند. اما نباید فراموش کنید که در جلسه دادگاه ممکن است ادعاهای جدیدی مطرح شود. شما باید برای دفاع از تمامی این موارد آماده باشید. بنابراین حضور یک وکیل متخصص در زمینه دعوای مطالبه وجه، بسیار مهم به نظر می رسد.